W badaniu na zwierzętach (szczury) testowano efekty doustnego zastosowania oleju z czarnuszki egipskiej po uprzednim podaniu zwierzętom substancji o znanym działaniu, prowadzącym do zmian przednowotworowych w jelicie grubym. W badaniu obserwowano również grupę zwierząt, które otrzymały związek toksyczny, ale nie dostawały oleju z czarnuszki. Po zakończeniu eksperymentu zwierzęta oddały życie dla nauki, a błona śluzowa jelita była oceniana pod mikroskopem. Okazało się, że stosowanie oleju z czarnuszki zapobiegło rozwojowi zmian przednowotworowych pomimo podawania w tym samym czasie substancji toksycznej. Równocześnie nie stwierdzono żadnych zmian patologicznych w narządach wewnętrznych, w tym w wątrobie, nerkach i śledzionie. Nie było również żadnych odchyleń w wynikach badań laboratoryjnych tych zwierząt. (Nutrition and Cancer, 2003; 45: 195-202)
Wyniki badań na zwierzętach nie powinny być przenoszone wprost na ludzi. U człowieka rozwój zmian przednowotworowych jest skutkiem współdziałania uwarunkowań genetycznych i środowiskowych, a lista przyczyn i ich wzajemnych powiązań jest ciągle uzupełniana. Niemniej, stosowanie oleju z czarnuszki egipskiej w suplementacji może przynieść sporo korzyści, również tych odległych w czasie.
dr n. med. Brygida Adamek
Istotnym problemem jest uszkodzenie wątroby z mechanizmu zaburzeń przepływu krwi przez ten narząd w postaci obniżenia przepływu, a następnie jego ponownego przywrócenia do prawidłowych wartości (niedokrwienia-reperfuzji). W efekcie powstają duże ilości wolnych rodników tlenowych, powodujących uszkodzenia komórek. Od dawna poszukuje się substancji, które mogłyby ochronić komórki wątroby w takich okolicznościach. W ostatnio przeprowadzonym na szczurach eksperymencie wywołano doświadczalnie taki stan w wątrobie, przy czym część zwierząt otrzymała przed niedokrwieniem i przed reperfuzją olej z czarnuszki egipskiej (Nigella sativa) w postaci injekcji dootrzewnowej. Okazało się, że u tych zwierząt wyniki badań czynności wątroby były istotnie mniej odchylone od normy niż u zwierząt, które nie otrzymały olejku. Podobnie badanie tkanki wątrobowej pod mikroskopem wykazały znacznie mniejsze uszkodzenia po takim zabiegu niż u zwierząt, którym wykonano ten sam zabieg, ale bez olejku. Autorzy pracy podkreślają, że olejek z czarnuszki egipskiej nie wykazuje żadnych działań ubocznych. (Word J Gastroenterol 2008, 14 (33): 5204- 5209).
dr n. med. Brygida Adamek
Czterochlorek węgla (CCl4) to substancja uszkadzającą wątrobę- i jako taka wykorzstywana jest w badaniach naukowych. Zastosowano ją również u szczurów- wszystkie grupy zwierząt otrzymały CCl4, natomiast druga dodatkowo otrzymała dootrzewnowo olej z czarnuszki egipskiej (Nigella sativa), trzecia wyciąg z pokrzywy (Urtica dioica), ostatnia natomiast obydwie substancje. Po zakończeniu eksperymentu (90 dni) okazało się, że- zgodnie z uprzednią wiedzą- sam CCl4 spowodował uszkodzenie wątroby wyrażone przez wzrost aktywności enzymów wskaźnikowych, nadmierne utlenianie lipidów oraz obniżenie aktywności enzymów antyoksydacyjnych. Tymczasem zwierzęta otrzymujące wyciąg z czarnuszki egipskiej, wyciąg z pokrzywy lub kombinację obydwu- pomimo działania czynnika uszkadzającego- miały prawidłowe wyniki badań laboratoryjnych, mniejsze wykładniki utleniania lipidów i wyższą aktywność enzymów antyoksydacyjnych.( J Vet Med, 2003; 50: 264-268).
Wyniki tego eksperymentu nie są bynajmniej zachętą do stosowania czterochlorku węgla... :-)
dr n. med. Brygida Adamek
W ostanich latach analizowano właściwości jednego z olejków eterycznych zawartych w oleju z czarnuszki egipskiej (Nigella sativa). Wyjaśnienie mechanizmów jego działania antyoksydacyjnego (neutralizacji uszkadzającego działania wolnych rodników tlenowych) stało się przedmiotem rozprawy doktorskiej na jednym z uniwersytetów. Wykazano również jego działanie przeciwzapalne. Okazało się, że tymochinon oraz jego zredukowana forma łączą się z enzymami i cząsteczkami w komórkach, które biorą udział w naturalnej obronie przeciwwolnorodnikowej- glutationem, NADP i NADPH. W warunkach eksperymentalnych wykazano ochronny wpływ tymochinonu w stosunku do hemoglobiny i mioglobiny- jest w stanie doprowadzić do konwersji met- hemoglobiny i met- mioglobiny do ich utlenionych postaci. Przyczynia się również do ochrony cząsteczek albuminy oraz cząsteczek cholesterolu- szczególnie LDL i HDL - przed utlenieniem. Wiąże się w tych miejscach cząsteczki, które są najbardziej podatne na utlenienie-i blokuje je przed modyfikacją przez wolne rodniki.
dr n. med. Brygida Adamek
Płuca są narządem podatnym na uszkodzenia przez czynniki toksyczne obecne we wdychanym powietrzu. Model zwierzęcy (świnki morskie) wykorzystano do oceny, czy zastosowanie olejku z czarnuszki egipskiej będzie miało wpływ na kondycję tkanki płucnej poddanej działaniu toksycznego gazu musztardowego. W grupie zwierząt, które były eksponowane na działanie gazu i otrzymywały ekstrakt z czarnuszki egipskiej stwierdzono ogólnie lepszą kondycję, nie zanotowano spadku masy ciała w trakcie obserwacji (14 dni) oraz zanotowano lepsze wyniki badania reaktywności tchawicy niż u zwierząt poddanych działaniu jedynie czynnika toksycznego. Ponadto analiza popłuczyn drzewa oskrzelowego wykazała obecność mniejszej liczby komórek zapalnych niż u zwierząt nie otrzymujących czarnuszki oraz lepszy profil krwinek białych we krwi obwodowej. Autorzy pracy na podstawie wyników doświadczenia konkludują o ochronnym wpływie czarnuszki na tkankę płucną poddaną działaniu gazu musztardowego /Exp Lung Res. 2008; 34:183-194/.
Co prawda na co dzień nie wdychamy gazów bojowych, niemniej skład naszej mieszanki oddechowej to nie tylko azot i tlen...
dr n. med. Brygida Adamek
